Υπήρχε μια εποχή που το Μέλλον κατευθυνόταν με καταιγιστική ταχύτητα προς το Παρόν.
Το Τότε Μέλλον βέβαια, γιατί σήμερα το Μέλλον αυτό είναι Παρελθόν.
Κι όσο για το Παρόν του Παρελθόντος, βράσε όρυζα.
Πριν από 43 συναπτά έτη, οι περισσότεροι από σας δεν είχατε γεννηθεί ακόμα. Πλην όμως κάποιοι άλλοι σκέπτονταν πριν από σας για σας. Όπως και να έχει, το 1970 κυκλοφόρησε το περίφημο βιβλίο του Άλβιν Τόφφλερ, με τίτλο Το Σοκ του Μέλλοντος (The Future Shock)
Στη σελίδα 9 ο Αμερικανός κοινωνιολόγος έγραφε.
"Στις τρεις σύντομες δεκαετίες ανάμεσα στο τώρα και τον εικοστό πρώτο αιώνα, εκατομμύρια από κανονικούς, ψυχολογικά υγιείς ανθρώπους θα αντιμετωπίσουν απότομη σύγκρουση με το μέλλον. Πολλοί από τους πολίτες των πλουσιότερων και περισσότερο τεχνολογικά προηγμένων χωρών, θα βρίσκουν όλο και περισσότερα επώδυνο να συμβαδίζουν με την ακατάσχετη απαίτηση για αλλαγή που χαρακτηρίζει την εποχή μας. Γι αυτούς το μέλλον θα έχει έρθει πολύ πρόωρα".
Και δυο σελίδες παρακάτω:
«Εκατομμύρια ανθρώπινα πλάσματα θα βρεθούν όλο και περισσότερο αποπροσανατολισμένα, όλο και περισσότερο ανίκανα να αντιμετωπίσουν με λογική τα περιβάλλοντά τους. Η ασθένεια, η μαζική νεύρωση, ο παραλογισμός και η ανεξέλεγκτη βία που είναι ήδη εμφανής στη σύγχρονη ζωή, αποτελεί απλώς μια πρόγευση από αυτό που μπορεί να μας περιμένει, αν δεν κατανοήσουμε και δεν θεραπεύσουμε αυτή την ασθένεια».
Το Σοκ του Μέλλοντος και όχι το Δημόσιο Χρέος ή είναι η βασικότερη αιτία της πολύπλευρης κρίσης που αντιμετωπίζει η Ελλάδα σήμερα, αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία.
Ή όχι και τόσο άλλη.
«Είναι ένας κόσμος άρρωστος, βαρυστομαχιασμένος από τον υπερκορεσμό των τεχνολογικών ανέσεων. Είναι ένας υπερφορτωμένος κόσμος, πλημμυρισμένος από ανθρώπους που έχουν φτάσει πια κοντά στα όριά τους».
Αυτά τα έγραφε ο Γκόρντον Ντίκσον στο Δεν Έχει Χώρο για τον Ανθρωπο, την ίδια περίπου εποχή που έγραφε ο Τόφφλερ τα δικά του.
Και πέρασαν δεκαετίες έκτοτε…
«Οι περισσότεροι Αμερικανοί θεωρούν τις τυχαίες πράξεις βίας από άλλους Αμερικανούς ως την μεγαλύτερη απειλή για την δημόσια ασφάλεια και όχι την τρομοκρατία από ξένους, σύμφωνα με δημοσκόπηση [..] η οποία διεξήχθη κατά τις δυο ημέρες [16 & 17 Απριλίου] που ακολούθησαν τη βομβιστική επίθεση στο Μαραθώνιο της Βοστώνης […] Περίπου τα 2/3 των ερωτηθέντων πιστεύουν ότι ένα περιστατικό όπως η επίθεση στο Μαραθώνιο της Βοστώνης είναι πιθανό να συμβεί στην περιοχή τους, ενώ το 42% δήλωσε ότι το συμβάν αυτό έχει προκαλέσει περισσότερους φόβους για τους ίδιους και τις οικογένειές τους». (Madata 18.4.2013)
Ειρήνη με κάθε κόστος…
«Τα τελευταία χρόνια η υπογραφή ειρηνευτικών συμφωνιών έγινε σπάνιο φαινόμενο», αναφέρουν οι ερευνητές του Conflict Data Program (UCDP) στο σουηδικό πανεπιστήμιο της Ουψάλα στην Έκθεση για τις ένοπλες συγκρούσεις στον κόσμο το 2011. Σύμφωνα με την έκθεση, οι διαμάχες στην περίοδο του Ψυχρού Πολέμου σπανίως τέλειωναν με διαπραγματεύσεις και συμφωνίες ειρήνευσης. Αυτό άλλαξε μετά την κατάρρευση του κομμουνισμού. Μόνο το 1991 υπογράφηκαν 19 συμφωνίες ειρήνευσης. Η τάση αυτή συνεχίστηκε σε όλη τη δεκαετία του 1990 και εκείνη του 2000. «Από το 2008 όμως οι ερευνητές διαπιστώνουν αντιστροφή αυτής της τάσης» (Καθημερινή, 13.1.2013).
Όταν το Παρελθόν ήταν Μέλλον, το Παρόν ήταν κι αυτό διαφορετικό.
«[…] οι μεταρρυθμιστές σας, οι σπουδαίοι αναμορφωτές σας, απλώς κοροϊδεύουν τον εαυτό τους. Μιλούν περί αλλαγής του μέλλοντος όταν αυτό που πραγματικά εννοούν είναι ότι θέλουν ν’ αλλάξουν το παρόν, το παρόν που ζουν αυτή τούτη τη στιγμή, δεν αντιλαμβάνονται ότι προσπαθούν να μετακινήσουν έπιπλα που είναι ήδη καρφωμένα στο πάτωμα» (Γκόρντον Ντίκσον, πάλι απο το Δεν Έχει Χώρο για τον Άνθρωπο).
Ξέρετε, υπάρχει κάτι που ονομάζω Πρεσβυωπία του Ιστορικού και είναι ακριβώς αυτό που λέει η φράση. Είναι το ακριβώς αντίθετο από τη Μυωπία του Δημοσιογράφου. Σε αμφότερες τις περιπτώσεις τα αποτελέσματα είναι άκρως παραπλανητικά, επειδή και οι δυο αποτελούν οφθαλμικές παθήσεις.
Ξέρετε, κάποτε, πριν εκατό και πλέον χρόνια, ήταν όλα ωραία και καλά στον Πολιτισμένο Κόσμο. Το έλεγαν Μπελ Εποκ, Gilded Age, ύστερη Βικτωριανή και Εδουαρδιανή Εποχή, κ.α. Και ξαφνικά μια σφαίρα στο Σαράγεβο άναψε την μεγάλη πυρκαγιά που από μια άποψη σταμάτησε να καίει μόλις προ εικοσιπενταετίας.
Έτσι ξαφνικά. Κι οι ιστορικοί ακόμα ψάχνονται για να «ερμηνεύσουν» γιατί εξερράγη ο Πόλεμος που θα Τερμάτιζε Όλους τους Πολέμους.
Μέλλον, Παρελθόν και Παρόν.
Άραγε πώς μπορεί να εκφραστεί κάτι χωρίς χρόνους στη γραπτή γλώσσα;
«…Η συμβολική ισχύς του χτυπήματος της 11ης Σεπτεμβρίου άνοιξε τον δρόμο σε μεθόδους επικοινωνίας που δημιουργούν «πραγματικότητες» όλο και πιο απρόσιτες στον ορθό λόγο, όλο και πιο ρευστές, πλην όμως ταιριαστές στο κλίμα της εποχής και την οργιώδη χρήση των νέων τεχνολογιών. […] αυτό το κλίμα σύγχυσης του εικονικού με το πραγματικό βρέθηκε να αποτελεί το περιβάλλον ενός κόσμου που χάνει το στέρεο έδαφος των βεβαιοτήτων του και βιώνει με σκληρότητα την προσωρινότητα. Είναι ιδανική συνθήκη για να διογκωθεί η ισχύς και η επιρροή των επικοινωνιακών γεγονότων, από σίριαλ μέχρι τρομοκρατικές επιθέσεις σε εμβληματικά σημεία του δυτικού πολιτισμού». (Πόπη Διαμαντάκου, Καθημερινή 21.4.2013)
Το Σοκ του Μέλλοντος που είναι ήδη Παρόν.
Ο Παρατηρητής που Διαπλάθει την Πραγματικότητα / η Πραγματικότητα που Διαπλάθει τον Παρατηρητή.
Μήπως όμως χάνουμε την ουσία με τέτοιες ψευτοφιλοσοφικές κουραστικές παρλαπίπες; Μήπως τελικά η ουσία συνίσταται στο ότι η παραπάνω φράση είναι σεξιστική; Γιατί δηλαδή ο Παρατηρητής να είναι αρσενικός; Και γιατί η Πραγματικότητα να είναι θηλυκή; Ε; Γιατί;
Ακόμα χειρότερα, μήπως η φράση είναι σπισιστική;
Τρισχειρότερα, μήπως η φράση είναι ετεροφοβική;
Ειλικρινά δεν ξέρω, αλλά είμαι σίγουρος ότι τα Μαντρόσκυλα της Πολιτικής Ορθότητας θα εγκρίνουν τις κατάλληλες λέξεις και φράσεις ώστε να μην θίγεται ουδείς (ουδεμία, ουδέν).
Είμαι επίσης σίγουρος ότι Επανάσταση δεν πρόκειται να γίνει. Προϋπόθεση της Επανάστασης είναι η Ανατροπή μιας Τάξης Πραγμάτων. Όταν όλα είναι Χύμα στο Κύμα, μια «εξέγερση» παραπάνω, μια «εξέγερση» παρακάτω δεν αλλάζουν τίποτα.
Ακριβώς το αντίθετο.
Φουκαράδες μου, όταν αποφασίσετε επιτέλους τι σημαίνει «δημοκρατία», τι σημαίνει «χούντα», τι σημαίνει «προδότες», τι σημαίνει «δωσίλογοι», τι σημαίνει «φασισμός», τι σημαίνει «βία», τι σημαίνει «πραξικόπημα» και εν τέλει τι σημαίνει «επανάσταση», κάντε την –αν τολμάτε. Τα προβατάκια όμως λουφάζουν στο μαντρί και δεν συνηθίζουν να «εξεγείρονται».
Κι όσο για τα πραγματικά δύσμοιρα προβατάκια, είμαι σίγουρος ότι ακόμα ρεύεστε με ενοχές τον «τρυφερό οβελία» που ντερλικώσατε βουλιμικά στην «μεγάλη γιορτή του Πάσχα», όπως «επιτάσσει το έθιμο». Τη «μεγάλη γιορτή της… αγάπης»!
Ούτε το ότι είστε κανίβαλοι δεν έχετε το θάρρος να παραδεχτείτε…
«Τη γκρίση να μπλερώσει η πλουτοκρατία», έτσι;
Εσείς τα πάτε καλά με το αφεντικό σας στη δουλειά (όσοι έχετε ακόμα τέτοια);
«Δεν γνωρίζω εάν υπάρχει άλλη ανεπτυγμένη χώρα, πλην της Ελλάδος, όπου η συνήθης λέξη που χρησιμοποιείται για να περιγράψει τον εργοδότη είναι το αντώνυμο της λέξης «δούλος». Εν προκειμένω, η λέξη «αφεντικό» που προέρχεται από τον «αφέντη», τον ιδιοκτήτη δηλαδή του σκλάβου, δεν χρησιμοποιείται μόνο στα συνθήματα της πεπαλαιωμένης και συντηρητικής Αριστεράς αλλά αποτελεί μέρος του καθημερινού λεξιλογίου όταν θέλει κανείς να αναφερθεί στον προϊστάμενο ή στον εργοδότη του. Η ευρεία χρήση ενός όρου […] υποβιβάζει τον εργαζόμενο σε επίπεδο καταδυναστευόμενου, δεσποζόμενου και ανελεύθερου ατόμου και τον εργοδότη σε δυνάστη, ρόλο τον οποίο μάλιστα υιοθετούν ουκ ολίγοι. […] Ενδειξη ότι κάτι αλλάζει θα υπάρξει όταν αρχίσει να φθίνει η χρήση της λέξης «αφεντικό» για να περιγράψει τον εργοδότη, τον προϊστάμενο και τελικώς τον συνεργάτη, καταλήγοντας στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας μαζί με τις λέξεις «παραγιός» και «ψυχοκόρη». (Βασίλης Μασσέλος, Καθημερινή 15.3.2013)
Υπόψη ότι η λέξη δουλεία με τη λέξη δουλειά, έχουν διαφορά μονάχα μια τοσοδούλικη μετατόπιση στον τονισμό.
Δυσνόητα όλα αυτά, έτσι; Δεν αμφιβάλλω.
«Όχι μόνο όταν διαβάζουν Παπαδιαμάντη αλλά και όταν μελετούν ένα κεφάλαιο Φυσικών Επιστημών, Ιστορίας ή Γεωγραφίας, τα σημερινά παιδιά συχνά αντιμετωπίζουν τον σχολικό λόγο σαν «ξένη γλώσσα"» (Καθημερινή 23.2.2013)
Και μετά έχω την απαίτηση να με καταλαβαίνετε όταν μιλάω για το Παρόν του Παρελθόντος και τα σχετικά.
Ή για το Σοκ του Μέλλοντος.
Εν πάση περιπτώσει, εκτός απροόπτου θα τα ξαναπούμε στο νέο μου βιβλίο που –εκτός απροόπτου- δεν θα αργήσει να κυκλοφορήσει.
Σκόρπια Απανθίσματα
ΔΥΣΚΟΛΟΙ ΚΑΙΡΟΙ ΓΙΑ ΗΡΩΕΣ
Στις 349 ανήλθαν την περασμένη χρονιά οι αυτοκτονίες στις ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ, ένας αριθμός που ξεπέρασε και τις απώλειες στο μέτωπο του Αφγανιστάν, ενώ εκφράζονται ότι η τάση θα διατηρηθεί και το 2013. […] Στο Αφγανιστάν πέρυσι σκοτώθηκαν 295 στρατιώτες.[…] Σε κάθε περίπτωση πρόκειται για τον υψηλότερο αριθμό από το 2001 όταν το Πεντάγωνο καταγράφει στενότερα τα περιστατικά». (newsit.gr 14.1.2013)
ΟΙΚΟΤΑΛΙΜΠΑΝ
«Αν δεν το έχετε καταλάβει, το πιο πολιτικά αιρετικό πράγμα που μπορεί να κάνει κανείς σήμερα στην «Ευρώπη» είναι να αμφισβητήσει όλη την μπουρδολογία της ψευδοεπιστήμης του Ανθρωπογενούς Φαινομένου του Θερμοκηπίου (που λόγω απουσίας Θερμοκηπίου μετονομάστηκε σε Ανθρωπογενή Κλιματική Αλλαγή). Δεν πειράζει να είστε αριστερός, ή δεξιός, υπέρ ή κατά της ελεύθερης αγοράς, αναρχικός ή φασίστας. Πειράζει όμως και παραπειράζει να είστε αντι-Πράσινος. Απαγορεύεται να χλευάσετε την Νέα Θρησκεία, γιατί περί αυτού πρόκειται. «Κάτι κακό συμβαίνει στην μαμά-Γη, και φταίτε, εσείς, φταίνε οι αμαρτίες σας», και για να εξιλεωθείτε πρέπει να πιστέψετε, να προσκυνήσετε και να πληρώσετε». (Archeopteryx, 19.3.2013)
SURVIVAL OF THE UNFITTEST
«Εννέα εργαζόμενες στο διεθνές πρόγραμμα εμβολιασμού για την εξάλειψη της πολιομυελίτιδας, σκοτώθηκαν από πυρά ενόπλων σε δύο επιθέσεις σε ιατρικά κέντρα στη βόρεια Νιγηρία […] Ο ΟΗΕ έχει θέσει στόχο να καταστήσει την πολιομυελίτιδα τη δεύτερη ασθένεια που εξαλείφεται από τον πλανήτη μετά την ευλογιά. Ο ιός όμως παραμένει ενδημικός σε τρεις χώρες -Νιγηρία, Αφγανιστάν, Πακιστάν- λόγω της πεποίθησης ορισμένων κληρικών ότι το εμβόλιο είναι σχεδιασμένο να προκαλεί στειρότητα. […] Εργαζόμενοι στο πρόγραμμα εμβολιασμού δέχτηκαν επίθεση τον περασμένο μήνα στο Πακιστάν, όπου ορισμένοι ιμάμηδες τάσσονται κατά του εμβολιασμού, καθώς πιστεύουν ότι το εμβόλιο περιέχει χοιρινό, προκαλεί στειρότητα και έχει στόχο την αποδυνάμωση των μουσουλμάνων». (in.gr 8.2.2013)
ΤΟ ΜΕΓΑΛΕΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ Ι
«Νέα αμερικανική μελέτη κατατάσσει τις ναζιάρες γατούλες στην κορυφή των «απειλών» της άγριας ζωής στις ΗΠΑ. Σύμφωνα με τους ειδικούς του Ινστιτούτου Σμιθσόνιαν, τα κατά τα άλλα χαριτωμένα τετράποδα, φαίνεται ότι έχουν τεράστιο… φονικό μητρώο, καθώς κάθε χρόνο θεωρούνται υπεύθυνα για τον θάνατο 1,4-3,7 δισ. πουλιών και 6,8-20,7 δισ. μικρών θηλαστικών. […] Σύμφωνα με τους επιστήμονες, μετά τον άνθρωπο πρωτίστως οι γάτες αποτελούν απειλή για το φυσικό περιβάλλον καθώς κατηγορούνται για την εξαφάνιση 33 μικρών ειδών σε παγκόσμια κλίμακα».(in.gr)
ΤΟ ΜΕΓΑΛΕΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΙΙ
«Όταν οι... εξετάσεις μας βλάπτουν σοβαρά: Την πιθανότητα καρκινογένεσης, εξαιτίας της ακτινοβολίας που προσλαμβάνουμε από τις ακτινογραφίες, τις στεφανιογραφίες, τα σπινθηρογραφήματα και τις αξονικές τομογραφίες, μπορούν πλέον να προβλέψουν οι επιστήμονες. […] Η έρευνα απέδειξε ότι η δόση ακτινοβολίας και ο κίνδυνος καρκινογένεσης σχετίζονται άμεσα με την τεχνολογία του απεικονιστικού μηχανήματος και τη διαθεσιμότητα τεχνικών μείωσης της δόσης». (enet.gr 3.2.2013)